W niedzielę, 26 września we wszystkich parafiach katolickich w Polsce odbyło się pierwsze od dwóch lat liczenie wiernych uczestniczących w mszach św. w kościołach i przystępujących do komunii św. Poprzednie wykazało, że liczba osób praktykujących spada.
Wierni Kościoła katolickiego tradycyjnie liczeni są co roku w jedną z niedziel października. Dane zbierane w parafiach trafiają do prowadzonego przez księży pallotynów Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego SAC i tam analizowane. W 2020 r. liczenie się nie odbyło w związku z pandemią koronawirusa i wprowadzonymi przez rząd ograniczeniami liczby uczestników zgromadzeń.
W tym roku, decyzją Konferencji Episkopatu Polski, doroczne badanie niedzielnych praktyk religijnych polskich katolików wyznaczono na niedzielę, 26 września.
– To nie jest mobilizacja dla wiernych, ale informacja dla księży w parafiach, żeby dokonali takich obliczeń i wypełnili ankiety dla ISKK – tłumaczy nam ks. Przemysław Śliwiński, rzecznik prasowy archidiecezji warszawskiej.
Zaznacza, że ankietach podaje się nie tylko wskaźniki dominicantes (odsetek osób uczestniczących w niedzielnej liturgii w odniesieniu do ogólnej liczby zobowiązanych) i communicantes (odsetek osób przyjmujących w niedzielę komunię św. w odniesieniu do ogólnej liczby zobowiązanych), ale też inne informacje dotyczące praktyk religijnych.
Raport z poprzedniego badania, przeprowadzonego dwa lata temu, Instytut Statystyki Kościoła Katolickiego SAC opublikował w grudniu 2020 r. Wynika z niego, że w 2019 r. w Polsce istniały 10 382 parafie katolickie (o 0,3 proc. więcej niż w 2018 r.), pracowało w nich 20,7 tys. księży (o 1 proc. mniej niż w 2018 r.).
Z podawanej w statystykach liczby katolików w naszym kraju – ok. 33 mln – w niedzielnych mszach św. uczestniczyło 36,9 proc. (spadek o 1,3 proc. w stosunku do poprzedniego roku), a 16,7 proc. przystępowało do komunii św. (spadek o 0,6 proc.).
W raporcie można też przeczytać, że w 2019 r. w całej Polsce udzielono 372,8 tys. chrztów (spadek o 3,5 proc.), do pierwszej komunii św. przystąpiło 399 tys. osób (spadek o 23,9 tys.), do bierzmowania – 282,4 tys. (spadek o 17 tys.), zawarto 125 tys. małżeństw kościelnych (spadek o 7,7 tys.). Z 4,6 mln uczniów szkół podstawowych i ponadpodstawowych na lekcje religii uczęszczało 87,6 proc. (spadek o 0,4 proc.).
– Dane potwierdzają znane od kilkunastu lat trendy. Mamy do czynienia ze słabnięciem szeroko rozumianych instytucji katolickich w Polsce. Chociaż wciąż jeszcze wzrasta liczba parafii, to jednak wzrost jest mniejszy niż kilka lat temu. Zmniejsza się natomiast liczba uczestniczących w mszach św. Na stabilnym poziomie jest liczba udzielanych sakramentów pierwszej komunii św., bierzmowania i małżeństwa – powiedział PAP po ogłoszeniu raportu ks. dr Wojciech Sadłoń, socjolog, dyrektor Instytutu Statystyki Kościoła Katolickiego SAC. – W czasach „Solidarności” Kościół odgrywał ważną rolę jako podmiot scalający społeczeństwo. Był też punktem odniesienia, który jednoczył różne grupy. Tymczasem po przemianach 1989 r. jego rola w życiu politycznym uległa zmianie. Od 1990 r. spadło też zaufanie do Kościoła. Nie bez znaczenia są tu trudności wewnętrzne Kościoła odbijające się szerokim echem w przestrzeni publicznej w postaci tzw. skandali wykorzystywania nieletnich.
