Sejm rozpoczął pierwsze czytanie projektu ustawy dotyczącego wsparcia uchodźców z Ukrainy. Zakłada on, że będą oni mogli otrzymać numer PESEL i korzystać z polskich usług publicznych, m.in. opieki zdrowotnej i edukacji.
Rząd przyjął projekt ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z trwającym od 24 lutego konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa w poniedziałek.
Projektowana specustawa ureguluje kwestie związane z legalnością pobytu Ukraińców w Polsce. Zgodnie z projektem, pobyt Ukraińców, którzy przybyli do Polski po ataku Rosji na Ukrainę i zadeklarowali zamiar pozostania w Polsce, będzie uznawany za legalny przez 18 miesięcy, licząc od 24 lutego. Obywatele Ukrainy, którzy przybyli do Polski, będą mogli również po potwierdzeniu tożsamości otrzymać numer PESEL. Rozwiązania projektu przewidują również ułatwienie Ukraińcom korzystanie z usług cyfrowych – będą oni mogli m.in. założyć Profil Zaufany.
Ukraińcy, których pobyt w Polsce zostanie zalegalizowany, będą mogli podjąć w Polsce pracę, uzyskać dostęp do opieki zdrowotnej oraz edukacji. Ukraińcy będą mieli również prawo do pewnych świadczeń społecznych. Każdy obywatel Ukrainy legalnie przebywający w Polsce będzie miał też zagwarantowany dostęp do publicznego systemu ochrony zdrowia, na tych samych zasadach, co obywatele polscy. Ukraińscy uczniowie oraz studenci będą mogli kontynuować naukę w polskich szkołach oraz uczelniach.
Ukraińcy posiadający uprawnienia do wykonywania zawodu lekarza, lekarza dentysty, pielęgniarki lub położnej będą mogli otrzymać zgodę na wykonywanie zawodu w Polsce. Także ukraińscy nauczyciele akademiccy będą mogli zostać zatrudnieni na polskich uczelniach. Osoby bez polskiego obywatelstwa, które posiadają wystarczającą znajomość języka polskiego, będą również mogły otrzymać stanowisko nauczyciela, w celu wsparcia uczniów, którzy nie znają polskiego.
Jak poinformowało Ministerstwo Finansów, Ukraińcy w Polsce zostaną zwolnieni z podatku od otrzymanych darowizn. Preferencja podatkowa w tej sprawie będzie obowiązywać od 24 lutego do 30 czerwca 2022 r. Przybywający z Ukrainy będą również zwolnieni z podatku dochodowego (PIT) od świadczeń uzyskiwanych od osób fizycznych i firm (do końca 2022).
W projekcie przewidziano pomoc obywatelom Ukrainy, której mają udzielać wojewodowie i samorządy. Może ona polegać m.in. na zakwaterowaniu czy zapewnieniu całodziennego wyżywienia zbiorowego.
Każdy podmiot, w szczególności osoba fizyczna, która zapewni zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy uciekającym przed wojną, będzie mogła otrzymać świadczenie na podstawie umowy zawartej z gminą. Świadczenie to będzie mogło być wypłacane maksymalnie przez 60 dni, a jego wysokość zostanie określona w rozporządzeniu Rady Ministrów. Przewiduje się, że będzie to 40 zł dziennie, czyli ok. 1200 zł miesięcznie.
Zgodnie z projektem, uchodźcom z Ukrainy przysługuje pomoc w postaci jednorazowego świadczenia pieniężnego w wysokości 300 zł na osobę, przeznaczonego na utrzymanie, w szczególności na pokrycie wydatków na żywność, odzież, obuwie, środki higieny osobistej oraz opłaty mieszkaniowe.
Jak wynika ze oceny skutków regulacji projektu specustawy, roczny koszt niektórych rozwiązań wydatkowych zawartych w projekcie może wynieść od 1,819 mld do 3,471 mld zł. Wyliczenia zostały przyjęte dla liczby uchodźców wahającej się od 486 tys. do 972 tys., z czego dzieci od 95 tys. do 190 tys.
itm/ pap/