Po rezygnacji Kamila Zaradkiewicza z funkcji p.o. I Prezesa SN prezydent Andrzej Duda powierzył to stanowisko współtwórcy skrajnie konserwatywnego Instytutu Ordo Iuris, prof. Aleksandrowi Stępkowskiemu.
Stępkowski – zawodowo związany z wydziałem prawa i administracji UW, gdzie uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego – w przeszłości był współtwórcą i pierwszym prezesem Instytutu na rzecz Kultury Prawnej Ordo Iuris. W latach 2015-2016 był także wiceministrem spraw zagranicznych w rządzie PiS. Tygodnik „Polityka” przypomina w swoim artykule na jego temat, że odpowiadał za sprawy prawne, traktatowe oraz prawa człowieka. Według „Gazety Wyborczej” odwołano go za podsunięcie pomysłu zaproszenia do Polski komisji weneckiej, która skrytykowała rząd PiS za atak na Trybunał Konstytucyjny.
Krzysztof Rączka z Izby Pracy SN krytycznie odnosi się do tej nominacji, zaznaczając, że Stępkowski, tak jak Zaradkiewicz, nie jest sędzią SN, w konsekwencji czego ta zmiana niewiele jego zdaniem zmienia.
„To żadna zmiana jakościowa i nie wróży dobrze. Powiem więcej, decyzję prezydenta odbieram jako prowokację wobec sędziów”
– ocenia.
W podobnym tonie wypowiada się sędzia Michał Laskowski, były rzecznik SN.
„To ta sama betonowa opcja, ta sama grupa osób”
– stwierdza.
O samym Stępkowskim głośno w życiu publicznym zrobiło się od czasu, gdy swój katolicki fundamentalizm zaczął prezentować Instytut Ordo Iuris. Jako zwolennik całkowitego zakazu aborcji współtworzył analizę obywatelskiego projektu „Stop aborcji” – to właśnie przeciw niemu trwały na ulicach Polski „czarne protesty”. Był też autorem jednego z esejów w pracy „Dyktatura gender” z 2014 r.
Obecna nominacja to niejako „drugie podejściem”, bowiem w 2018 roku jego kandydaturę pozytywnie zaopiniowała Krajowa Rada Sądownictwa, mimo że nie zrzekł się obywatelstwa Wielkiej Brytanii – ma je, bo urodził się w Londynie. Wtedy jednak prezydent Andrzej Duda odmówił powołania go do SN.
Wokół osoby Stępkowskiego, podobnie jak wokół pozostałych nowych sędziów w Sądzie Najwyższym, jest wiele kontrowersji.
„Polityka” w artykule z lutego 2019 roku, gdy został powołany na sędziego SN, zwraca uwagę na fakt, że w sprawie jego nominacji jeszcze jedna kwestia pozostaje nierozwiązana. Otóż Andrzej Duda, wręczając mu 20 lutego nominację, zlekceważył orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego z września 2018 r. NSA wstrzymał wtedy wykonalność uchwały KRS, w której Rada wskazywała prezydentowi osoby do powołania do SN – zabezpieczenie obowiązuje do czasu rozpoznania odwołań odrzuconych kandydatów. Odwołanie Aleksandra Stępkowskiego wciąż nie zostało rozstrzygnięte, a SA odroczył posiedzenie do czasu, aż w sprawie wypowie się Trybunał Sprawiedliwości UE.
