W pierwszej połowie listopada 23 proc. badanych uważało, że sytuacja w naszym kraju zmierza w dobrym kierunku, a 62 proc. było przeciwnego zdania. Poglądu na ten temat nie miało 16 proc. – wynika z sondażu CBOS.
W porównaniu z październikiem odsetek badanych oceniających ogólną sytuację w Polsce jako złą wzrósł w listopadzie o 6 punktów procentowych i wrócił do poziomu z drugiej połowy października 2020 roku. O 5 punktów zmalał odsetek postrzegających ją pozytywnie. Osób niemających sprecyzowanego zdania w tej kwestii jest tyle samo, co w ubiegłym miesiącu.
W październiku o tym, że sytuacja w naszym kraju zmierza w złym kierunku, przekonanych było 56 proc. respondentów, a 28 proc. miało zdanie przeciwne. Poglądu na ten temat nie wyraziło wówczas 16 proc.
„Przewaga ocen krytycznych ogólnej sytuacji w Polsce utrzymuje się od września 2020 roku” – wskazał CBOS.
Według niego opinie Polaków na temat ogólnej sytuacji w Polsce w znacznym stopniu zależą od ich preferencji politycznych. Pozytywne oceny wyraźnie dominują wśród zwolenników Prawa i Sprawiedliwości (wraz z Solidarną Polską i Partią Republikańską). Wśród wyborców wszystkich ugrupowań opozycyjnych znacząco przeważają oceny negatywne. Krytyczne podejście dominuje również wśród osób niezdecydowanych, na kogo oddać głos, oraz wśród ankietowanych, którzy nie zamierzają głosować.
Sytuacja w naszym kraju zmierza w dobrym kierunku najczęściej w ocenie osób gorzej wykształconych i mieszkających w małych miejscowościach. Spośród grup społeczno-zawodowych najwięcej ocen pozytywnych wyrażają emeryci oraz renciści, a najwięcej opinii krytycznych pracownicy administracyjno-biurowi oraz uczniowie i studenci. Ocena ogólnej sytuacji w kraju zależy także od uczestnictwa respondentów w praktykach religijnych – osoby praktykujące częściej oceniają sytuację w kraju pozytywnie.
Przewidywania dotyczące zmiany ogólnej sytuacji w kraju również stały się bardziej pesymistyczne – zauważa CBOS.
50 proc. badanych (w stosunku do października wzrost o 4 punkty procentowe) prognozuje, że w ciągu najbliższego roku sytuacja w Polsce pogorszy się. 24 proc. uważa, że nie zmieni się (spadek o 2 pkt. proc.). 13 proc. przewiduje, że sytuacja się poprawi (spadek o 2 pkt. proc.). 13 proc. nie ma zdania na ten temat (tyle samo, co w październiku).
To najgorsze prognozy od października 2020 roku – podano.
Najbardziej pesymistyczne przewidywania dotyczące zmiany ogólnej sytuacji w kraju deklarują osoby o lewicowych poglądach politycznych, mieszkańcy miast liczących 500 000 i więcej ludności, respondenci legitymujący się wyższym wykształceniem, osoby nieuczestniczące w praktykach religijnych oraz przedstawiciele kadry kierowniczej i specjalistów z wyższym wykształceniem.
Zdaniem 52 proc. respondentów (wzrost o 2 pkt. proc. w stosunku do października) obecna sytuacja polityczna jest zła. 14 proc. ocenia ją jako dobrą (spadek o 3 pkt. proc.). 26 proc. uważa, że sytuacja polityczna nie jest ani dobrą, ani złą (odsetek tak oceniających tak sytuację jest taki sam, jak w październiku, wrześniu i sierpniu).
Zdaniem 42 proc. respondentów (wzrost o 8 punkt. proc.) sytuacja gospodarcza w kraju jest zła. 27 proc. (spadek o 3 pkt. proc.) uważa, że nie jest ani dobra ani zła. 26 proc. (spadek o 3 pkt. proc.) ocenia sytuację gospodarczą jako dobrą. Zdania na ten temat nie ma 5 proc. badanych (spadek o 2 punkt. proc.)
Obecną sytuację gospodarczą najlepiej oceniają ankietowani biorący udział w praktykach religijnych kilka razy w tygodniu, renciści, osoby starsze oraz respondenci legitymujący się wykształceniem podstawowym lub gimnazjalnym. Najwięcej krytycznych ocen wyraziły osoby nieuczestniczące w praktykach religijnych, ankietowani między 18 a 24 rokiem życia oraz respondenci określający swoje warunki materialne jako złe.
42 proc. badanych (w stosunku do października wzrost o 3 pkt. proc.) prognozuje, że w ciągu w ciągu najbliższego roku sytuacja gospodarcza pogorszy się. 30 proc. (wzrost o 1 pkt proc.) jest zdania, że stan polskiej gospodarki nie zmieni się. Pozytywnie przyszłość widzi 16 proc. (spadek o 3 pkt. proc.). Zdania na ten temat nie ma 11 proc. (spadek o 2 pkt. proc.).
„W nastrojach społecznych w listopadzie dominuje pesymizm. Odnotowujemy pogorszenie oceni prognoz dotyczących ogólnej sytuacji w kraju i stanu gospodarki. Obecna sytuacja polityczna w Polsce jest najczęściej postrzegana jako zła, a największy odsetek respondentów nie przewiduje jej zmian w najbliższym czasie. Do poziomu sprzed czterech lat zmalało zadowolenie z ogólnej sytuacji rodzin, a w prognozach na najbliższy rok dominuje pogląd, że nic się nie zmieni. Odnotowujemy umiarkowany wzrost odsetka ankietowanych oceniających warunki materialne swojej rodziny jako dobre i przewidujących poprawę tego stanu w perspektywie roku, co pozwala na niewielki optymizm” – podsumowuje CBOS.
Badanie przeprowadzono 4-14 listopada 2021 r. w ramach procedury mixed-mode na reprezentatywnej imiennej próbie 1100 pełnoletnich mieszkańców Polski, wylosowanej z rejestru PESEL. Każdy respondent wybierał samodzielnie jedną z metod badania: 56,1 proc. wybrało wywiad bezpośredni z udziałem ankietera (metoda CAPI), 29,8 proc. – wywiad telefoniczny po skontaktowaniu się z ankieterem CBOS (CATI), 14,1 proc. – samodzielne wypełnienie ankiety internetowej (CAWI). We wszystkich trzech przypadkach ankieta miała taki sam zestaw pytań i strukturę.
dsr/ mir/pap