„Ponad trzydzieści lat temu jedenaście państw członkowskich z Europy Wschodniej, Środkowej i Południowo- -Wschodniej (EU-CEE) rozpoczęło transformację w stronę gospodarki rynkowej. Jednak mimo wielu pozytywnych osiągnięć obecny model wzrostu tych państw może w najbliższych latach ulec wyczerpaniu” – piszą autorzy raportu Nowy Model Wzrostu dla Państw EU-CEE.
Fundacja im. Friedricha Eberta wspólnie z naukowcami z Wiedeńskiego Instytutu Międzynarodowych Porównań Gospodarczych opracowali raport wyznaczający kierunek rozwoju modelu gospodarczego dla Polski i krajów Europy Środkowej i Wschodniej na najbliższe dekady.
„Wschodnie kraje Unii Europejskiej (EU-CEE) mają za sobą okres w znacznej mierze korzystnego rozwoju gospodarczego. Po początkowym ostrym załamaniu na początku lat 90. ubiegłego wieku dochód per capita wzrastał stabilnie przez kolejne trzy dekady. Tendencja ta odzwierciedla fakt, że większość gospodarek regionu dokonała skutecznej integracji z łańcuchami wartości zachodnich korporacji – doprowadziło to do napływu zagranicznych inwestycji i transferu technologii”
– piszą autorzy raportu.
Raport wskazuje na fakt, że część krajów CEE (Central and Easern Europe), przegoniła państwa Europy zachodniej pod wieloma względami.
„Czechy i Słowenia z łatwością wyprzedziły „stare” państwa Unii, takie jak Grecja czy Portugalia, i osiągnęły około 90 procent unijnego poziomu PKB per capita”
– przeczytamy w raporcie.
Autorzy raportu przestrzegają jednak, że jeżeli państwa CEE nie wprowadzą nowego modelu ekonomicznego, to dogonienie Zachodu może okazać się bardzo trudne.
„Nasz raport wskazuje, że od 2007 roku proces zwiększania spójności między państwami EU-CEE a Zachodem Unii uległ spowolnieniu – szczególnie jeśli chodzi o bardziej rozwinięte kraje regionu. Wiele wskazuje również na to, że obecny model wzrostu może właśnie ulegać wyczerpaniu. Staramy się pokazać, że nawet liderom z grupy EU-CEE dotarcie do poziomu Niemiec, czy innych bogatych państw Europy Zachodniej, może zająć dziesięciolecia. Oznacza to, że najwyższy czas, aby zastanowić się nad nowym modelem wzrostu dla regionu”
Autorzy projektu zwracają uwagę na konieczne działania ze strony państw CEE, takich jak: wzmożenie wysiłków w celu zmiany kształtu debaty makroekonomicznej (zarówno fiskalnej jak i monetarnej), rozwój narodowych systemów innowacji, budowa przedsiębiorczego państwa, potrzebę sprawiedliwej zielonej transformacji oraz zmiany systemu podatkowego na bardziej sprawiedliwy.
CAŁOŚĆ RAPORTU DOSTĘPNA TUTAJ
Poniżej rozmowa w telewizji wPunkt z Richardem Grievesonem, koordynatorem raportu.